15 yıllık AKP iktidarında, en az 18 bin 400 işçi ve emekçi, iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi, taşeron işçisi sayısı beşe katlanarak 2 milyona yaklaştı, işçilerin sendikalaşma oranı yüzde 57’den yüzde 12’ye geriledi.
İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin verilerine göre, AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılından bu yana en az 18 bin 400 işçi ve emekçi, iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Bu 15 yılda Türkiye tarihinin en büyük işçi katliamı olan Soma Katliamı başta olmak üzere, pek çok katliam yaşandı. AKP’nin taşeron çalışma başta olmak üzere örgütsüzlüğü ve güvencesizliği artıran sermaye dostu politikaları, iş cinayetlerinin artmasında etkili oldu.
2.Taşeron işçilik beşe katlandı
‘Daha az maliyet, daha ucuz işçi’ mantığıyla işleyen taşeron sistemi, AKP ile temel çalışma biçimlerinden biri haline geldi. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 387 bin olan taşeron işçisi sayısı beşe katlanarak 2 milyona yaklaştı. Son 10 yılda özel sektör gibi devlet de maliyetleri düşürmek adına kadrolu işçi almak yerine, taşeron işçisi almayı tercih etti. Öte yandan AKP hemen her seçim döneminde olduğu gibi, 1 Kasım 2015 seçimleri öncesinde tek başına iktidar olması durumunda kamuda çalışan 740 bin taşeron işçisine kadro verileceği vaadinde bulundu, ama yine bu sözünü tutmadı.
3. Kiralık işçi dönemi başladı
Esnek çalışma biçimleri AKP iktidarları döneminde yaygınlaştırıldı ve yasal statüye kavuşturuldu. Kamuda çalışan taşeron işçileri kadro beklerken, taşeron sistemine bile rahmet okutacak bir uygulama hayata geçirildi. AKP, özel istihdam bürolarına işçi kiralama yetkisi veren bir yasa teklifini geçen mayıs ayında Meclis’ten geçirdi. Böylece işçilerin tümüyle güvencesiz ve haklarından mahrum şekilde köle gibi kiralanmalarının önü açılmış oldu.
4. Asgari ücret açlık sınırının altında
Milyonlarca çalışanı ilgilendiren asgari ücret, her yıl aralık ayında, çoğunlukla patronların talepleri doğrultusunda belirlendi. Bu yıl da durum değişmedi. Bu yıl için geçerli olacak asgari ücret 1404 TL olarak kararlaştırıldı. Görüşmelere katılan patron temsilcileri karardan memnuniyetini ifade etti, ama teşviklerin sürmesini rica etti. Patronları kırmayan hükümet de, hem asgari ücret teşviklerinin süreceğini açıkladı hem de İşsizlik Fonu’ndan patronlara yeni teşvikler sağladı. İşçilerin almış olduğu zam ise, dolardaki artış ve tüketim mallarına yapılan zamlarla çoktan eridi. Türk-İş’in birkaç gün önce açıkladığı son araştırmaya göre açlık sınırı 1502 TL’ye yükselmiş durumda.
5.Sendikalaşma oranı yerlerde
2001 yılında işçilerin resmi sendikalaşma oranı yüzde 57,2 idi. Şimdi bu oran, ocak ayında yayımlanan son istatistiklere göre yüzde 12,18. Örgütlenmenin önündeki engeller kaldırılmıyor, her yıl anayasal haklarını kullanarak sendikalı olan yüzlerce işçi işten atılıyor. Üstelik işçilerin en temel ve evrensel haklarından olan grev hakkı bizzat hükümet eliyle engelleniyor. AKP döneminde 15 grev Bakanlar Kurulu kararıyla ertelendi, yani yasaklandı.
6. İşsizlikte tarihi rekor
İşsizlik tarihi bir rekor kırdı, yüzde 12,1’e tırmandı. 2000 yılında işsizlik oranı yüzde 6,5’ti. TBMM Araştırma Hizmetleri Başkanlığı’nın hazırladığı rapor da, tek partili iktidarlar döneminde en yüksek işsizlik oranlarına AKP’nin ulaştığını ortaya koydu. Bugün Türkiye’de her 4 gençten 1’i işsiz ve hükümet, işsizin parası olan İşsizlik Fonu’ndan patronlara teşvik sağlayarak istihdam yaratmaya çalışıyor.
7. OHAL
OHAL’in ilan edilmesinin ardından işçiler ve emekçiler yeni saldırılarla karşı karşıya kaldı. Yayımlanan kararnamelerle on binlerce kamu emekçisi işinden edildi. Zorunlu BES, Varlık Fonu, patronlara İşsizlik Fonu’ndan yeni teşvikler verilmesi gibi düzenlemelerle işçi ve emekçilerin hakları daha da geriletildi. Öte yandan OHAL’le geçen 7 ayda iş cinayetleri yüzde 14 arttı, en az 1180 işçi hayatını kaybetti. (BirGün)
