“Evrende her şey insan için haz objesidir. Ancak erdemle gelen bilgi arttıkça haz da artar. Bu nedenle yönelim hazza değil bilgiye olmalıdır…”
Epikuros
Anavatanının Meksika olduğu sanılan, Azteklerin yazılı belgelerinde söz ettikleri kırmızı acı biber, Avrupa’ya 15. yüzyılın sonlarında geldi, 16. yüzyılda kıta ülkelerinei oradan da Osmanlı topraklarına yayıldı.
Kırmızı biberi en çok tüketen ülkelerden olan Hindistan’a ise, bu bitki 17. yüzyılda Portekizlilerce ulaştırıldı. Hint ile Meksika mutfağında çok sık kullanılan kırmızı acı biber, Türkiye’de en fazla Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yetiştirilip, tüketilmektedir.
L.T. Tresh adlı bilim adamı, 1846 yılında bibere acılığı veren maddenin kristal yapısında olduğunu saptayarak, adını “capsaicin” koymuştu.
Nottingham Üniversitesi’nce yapılan araştırmada, acı kırmızı biberdeki “capsaicin”maddesinin, hücrelerin enerji üreten ısı odası mitokondriye saldırarak, kanser hücrelerinin ölümünü tetiklediği belirlendi.
Araştırmaya göre, capsaicin’ deki molekül ailesi vaniloidler, kanser hücrelerindeki protein gelişimine engel olarak “apoptosis”i, demek ki hücre ölümünü tetikliyor. Vaniloidler, bunu yaparken, etraftaki sağlıklı hücrelere zarar vermiyorlar.
Capsaicini akciğer ile pankreas kanser hücrelerinde deneyen bilim adamları, bu etken maddenin tümörlü hücrenin tam kalbine saldırdığını belirtti. Araştırmaya başkanlık edenTimothy Bates, kanserli hücredeki mitokondrinin biyokimyasal yapısının normal hücrelerdekinden çok farklı olduğunu kaydetti.
Bates, capsaicin’ nin kanser hücrelerini hedef alarak bunları ölüme sürüklediğini, ancak normal hücrede bu sonuca yol açmadığını belirterek, “Bu, kanserli hücreleri doğuştan diğerlerinden ayıran ve savunmasız olduğunu gösteren bir durum” dedi. Daha önce diabete iyi geldiği açıklanan kırmızı biberde bulunan capsaicin’ nin , başta kanser olmak üzere birçok sağlık sorununda olumlu etkisi olduğu hekimlerce dile getirilmişti.
ABD nin Los Angeles kentindeki Cedars-Sinai hastanesi Kanser Enstitüsü ile Kaliforniya Üniversitesi’ nde yapılan bir başka araştırmada da kırmızı biberin içinde yoğun olarak bulunan, acılığını veren capsaicin’ nin, prostat kanseri hücrelerini yok eden etkisi ortaya çıkarılmıştı. Los Angeles taki Cedars-Sinai Hastanesi Kanser Enstitüsü ile California Üniversitesi’ nde yapılan araştırmaya göre, acı kırmızı biberde yoğun olarak bulunan alkaloid madde capsaicin, kanserli prostat hücrelerine enjekte edildiğinde, bunların parçalanarak yok olmalarını sağlıyor.
Gaziantep Üniversitesi (GAZÜ) Tıp Fakültesi’ nde geçtiğimiz yılarda yapılan bir araştırmada da acı kırmızı biberde yoğun olarak bulunan alkaloid madde capsaicin’ nin, kanser başta olmak üzere birçok sağlık sorununda olumlu etkisi olduğu belirlenmişti.
Buna karşılık İtalyan bilim adamlarına göre; acı yemek insanı sinirli yapıyor. 5 yıl boyunca 1200 kişiyi inceleyen uzmanlar, bu deneklerin bir kısmına her gün acılı besinler verdi. Sonuçta, bu kişilerin zamanla acı yemeyen kişilerden daha sinirli bir yapıda olduğu ortaya çıktı.
Acılı besinler, sinirliliğe neden olan noradrenalin hormonlarının salgılanmasını hızlandırıyor. Acılı besinlerle beslenen kişilerde, çabuk sinirlenme, öfkesine eğemen olamama gibi durumlar daha sık görülüyor. Uzmanlar, acı yemekten vazgeçmeyen Latin Amerikalı ile Akdenizliler’in ‘çabuk sinirlenme’ ya da heyecanlı olma özelliklerini bu duruma bağlıyor.
Baharat ya da keskin kokulu yiyecekler mukus salgısının incelmesine, kolayca akar hale gelmesine neden olmaktadır. Bu tür yiyeceklerin bu yüzden ciğerler ile solunum yollarının temizlenmesine yardımcı olduğu biliniyor.
Acı bir şey yediğimizde gözlerimiz yaşarır, burnumuz akmaya başlar. Aslında eşzamanlı olarak aynı şey akciğerlerimizde de olur. Acı yiyeceklerin yemek borusundaki, midedeki sinir uçlarını uyararak vücudumuzun bu tip tepkiler vermesine yol açtığı düşünülüyor.
Kimi araştırmacıların çalışmaları, acı yiyeceklerin içinde bulunan maddelerin, solunumla ilgili hastalıklarda kullanılan ilaçlardaki maddelerle çok benzeştiğini ortaya koymuş. Bunlara ek olarak mukus salgısını bu biçimde hareketlendiren maddelere “mukokinetik” dendiğini belirtmekte fayda var. Kırmızı biber bu tip maddelerin en iyi örneği. Sarımsak ile soğanın ise mukus temizleyici özelliği var.
[Bazı alıntılarla telif edilmiştir]
Dr.Yalçın Güran
http://www.yalcinguran.com/2012/02/aci-kirmizi-biber-kanseri-kalbinden-vurup-yok-eden-bitki/
